Ευρωπαϊκή απειλή προς την έρευνα πάνω στα βλαστοκύτταρα...

Από www.kathimerini.gr

 Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εξετάζει το ενδεχόμενο απαγόρευσης της κατοχύρωσης ευρεσιτεχνιών στην έρευνα πάνω στα βλαστοκύτταρα.

Υπό απειλή βρίσκεται η έρευνα πάνω σε ανθρώπινα βλαστοκύτταρα στην Ευρώπη, σύμφωνα με επιστολή ομάδας επιστημόνων στο Nature, όπου επισημαίνεται ότι στους κύκλους του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου εξετάζεται το ενδεχόμενο της κατάργησης του καθεστώτος προστασίας για ευρεσιτεχνίες που έχουν να κάνουν με έρευνες πάνω σε εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα.
Συγκεκριμένα, υποβλήθηκε από δικαστικό λειτουργό η πρόταση πως θα έπρεπε να είναι παράνομο να επιτρέπεται η κατοχύρωση ευρεσιτεχνιών όπου έλαβε χώρα έρευνα που προϋπέθετε καταστροφή εμβρύων.

Οι δικαστές δεν είναι υποχρεωμένοι να ακολουθήσουν τέτοιες προτάσεις, αλλά μπορούν να επιλέξουν να το κάνουν εάν το επιθυμούν.
Τα ανθρώπινα βλαστοκύτταρα έχουν τη δυνατότητα σχηματισμού οποιουδήποτε ιστού στο σώμα. Είναι πολλοί οι επιστήμονες πως θεωρούν πως αποτελούν «κλειδί» στην ιατρική του μέλλοντος, καθώς μπορούν να οδηγήσουν στη δημιουργία νέων κυττάρων για την αντιμετώπιση ασθενειών.
Μετά από μία δεκαετία ερευνών, οι πρώτες κλινικές δοκιμές έχουν ξεκινήσει στις ΗΠΑ.
Το βασικό επιχείρημα των επιστημόνων που έστειλαν την επιστολή στο Nature είναι ότι η βιομηχανία δεν πρόκειται να κάνει τον κόπο να επενδύσει σε έρευνες πάνω σε βλαστοκύτταρα εάν δεν υπάρχει η δυνατότητα κατοχύρωσης/ προστασίας των ανακαλύψεων μέσω ευρεσιτεχνιών.
Ένας εκ των συντελεστών της επιστολής είναι ο καθηγητής Όστιν Σμιθ του Wellcome Trust Centre for Stem Cell Research στο Κέμπριτζ. «Θα ήταν καταστροφικό εάν το δικαστήριο αποφασίσει να ακολουθήσει αυτή τη συμβουλή. Θα αποτελούσε τρομακτική απειλή για το μέλλον της βιοϊατρικής έρευνας στην Ευρώπη, και κάποια προγράμματα θα κατέρρεαν…θα έστελνε το μήνυμα ότι οι επιστήμονες έχουν εμπλακεί σε παράνομη δραστηριότητα, οπότε κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ αρνητικό για την κοινότητά μας, και θα μείωνε την εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης» είπε σχετικά.
Κατά τον Σμιθ, υπάρχουν αυτή τη στιγμή παραπάνω από 100 «σειρές» εμβρυϊκών βλαστοκυττάρων που θα μπορούσαν να διατηρηθούν επ'αόριστον, οπότε οι φόβοι περί «εμπορευματοποίησης» των ανθρωπίνων εμβρύων είναι αβάσιμοι.
Ο καθηγητής Πιτ Κόφεϊ. Διευθυντής του London Project to Cure Blindness, είπε ότι υπάρχει μία «ηθική υποχρέωση για τη θεραπεία ασθενειών» και αν εφαρμοστεί απαγόρευση στις ευρεσιτεχνίες, τότε η Ευρώπη θα χάσει την πρωτοκαθεδρία της στο συγκεκριμένο τομέα.
Πρώτη αναφορά στο θέμα ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου είχε γίνει από τη Greenpeace.

...

Λίγα σχόλια για το παραπάνω άρθρο από τη σκοπιά μας: Εδώ πρέπει αρχικά να γίνει μια διευκρίνιση. Η συγκεκριμένη πρόταση δεν αφορά την κατάργηση αυτό καθαυτό της έρευνας πάνω στα ανθρώπινα βλαστοκύτταρα, αλλά την κατάργηση της ευρεσιτεχνίας (δηλαδή της γνωστής μας πατέντας) στις ανακαλύψεις που αφορούν τις συγκεκριμένες έρευνες. Ο όρος πατέντα ακούγεται πολύ στο δικό μας επιστημονικό κλάδο και όχι μόνο, θα 'χε επομένως μια σημασία να δώσουμε έναν ορισμό σε αυτήν την έννοια. Η ευρεσιτεχνία, είναι ένας οικονομικός όρος και αποτελεί το αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης που δίνεται για κάποιο διάστημα στον εφευρέτη (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) μιας νέας μεθόδου, ουσίας ή μηχανισμού. Το αποκλειστικό αυτό δικαίωμα χορηγείται για 20 χρόνια από την υποβολή της αίτησης και απαγορεύει σε άλλους να χρησιμοποιούν την κατοχυρωμένη μέθοδο, ουσία ή μηχανισμό χωρίς την άδεια του κατόχου του διπλώματος ευρεσιτεχνίας. Με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας μπορούν να κατοχυρωθούν όχι μόνο εφευρέσεις, αλλά και ανακαλύψεις, εφ' όσον οι ιδιότητες τις οποίες ζητά να κατοχυρώσει ο εφευρέτης δεν ήταν ήδη γνωστές. 

Σύμφωνα λοιπόν με αυτούς που καθιέρωσαν τη λεγόμενη "Πατέντα" δύο είναι οι κύριοι λόγοι θέσπισης του δικαιώματος ευρεσιτεχνίας. Ο ένας είναι η παροχή κινήτρου στα άτομα και στις επιχειρήσεις να επιδίδονται σε έρευνα και να αναπτύσσουν καινούργια προϊόντα, η προώθηση με άλλα λόγια της καινοτομίας. Η προσδοκία κερδοφόρας εκμετάλλευσης του αποκλειστικού δικαιώματος ενθαρρύνει τα άτομα και τις επιχειρήσεις να στρέφουν τη δραστηριότητά τους σε καινοτόμα προϊόντα, από τα οποία θα έχει αργότερα όφελος το κοινωνικό σύνολο. Με αυτόν τον τρόπο προωθείται η δυναμική αποτελεσματικότητα (dynamic efficiency). Ο δεύτερος λόγος είναι η δημοσιοποίηση των καινοτομιών. Αν δεν υπήρχε το δικαίωμα ευρεσιτεχνίας, οι εφευρέτες θα προσπαθούσαν να κρατήσουν τις εφευρέσεις τους κρυφές για να μην τις αντιγράψουν οι ανταγωνιστές. Προϋπόθεση για την απονομή του διπλώματος είναι η αποκάλυψη και λεπτομερής περιγραφή της εφεύρεσης. Έτσι έχουμε μια ανταλλαγή (trade off) μεταξύ εφευρέτη και κοινωνικού συνόλου: ο εφευρέτης αποκαλύπτει την καινοτομία του και η πολιτεία του παρέχει το δικαίωμα να την εκμεταλλεύεται αποκλειστικά για τα επόμενα 20 χρόνια.

Αυτό λοιπόν που μας κάνει περισσότερο εντύπωση είναι γιατί προκύπτουν όλα αυτά τα ηθικά διλήμματα (ή μήπως καλύμματα) για κάτι το οποίο είναι καθαρά οικονομίστικο. Σύμφωνα με τη γνώμη τους δε θα υπήρχε έρευνα χωρίς ανταγωνισμό, άρα το κίνητρο αυτών που κάνουν έρευνα είναι να προλάβουν να κατοχυρώσουν την πατέντα πριν από κάποια άλλη ανταγωνιστική ομάδα και όχι όπως αναφέρει ο κύριος Κόφεϊ, "η ηθική υποχρέωση στη θεραπεία ασθενειών"...Από την άλλη πλευρά τι είναι αυτό που κάνει την πατέντα σε ότι αφορά την έρευνα πάνω στα βλαστοκύτταρα πιο κυνική και ανήθικη από κάθε άλλη πατέντα?? θα ήταν μια λογική ερώτηση στο δικαστικό λειτουργό που έκανε την εν λόγω πρόταση στο ευρωπαϊκό δικαστήριο. Δηλαδή όταν δίνονται πατέντες για ανακαλύψεις ή εφευρέσεις που αφορούν αντικαρκινικά φάρμακα δε μας πειράζει, αλλά όταν πρόκειται για τη μελέτη πάνω σε ανθρώπινα βλαστοκύτταρα που μπορεί να οδηγήσει σε επανάσταση στις μεταμοσχεύσεις, τότε πέφτουμε από τα σύννεφα και εξεγειρόμαστε?? 

Αυτός ο σχολιασμός ήταν κυρίως τροφή για σκέψη και θα χαρούμε να διαβάσουμε και τα δικά σας σχόλια πάνω στο θέμα...